Kaszuby
(kasz. Kaszëbë lub Kaszëbskô)
to kraina historyczna w Polsce, będąca częścią Pomorza, którą zamieszkują Kaszubi (autochtoniczni Pomorzanie) - zachodniosłowiańska grupa etniczna, którą cechuje specyficzny język kaszubski i wyraźnie zaznaczone poczucie odrębności.Flaga Kaszub | Herb Kaszub |
![]() |
![]() |
Położenie geograficzne współczesnych Kaszub
Główne miasta Kaszub, w których kultywuje się tradycje i język kaszubski to Wejherowo, Puck, Chojnice, Kościerzyna i Kartuzy. Niedaleko znajduje sie też Gdańsk jako największe miasto regionu, z siedzibami najważniejszych organizacji, ale jak mówi wiersz Maryli Wolskiej:
Siedem miast od dawna Kłóci się ze sobą, Które to jest z nich Wszech Kaszub głową: Gdańsk - miasto liczne, Kartuzy - śliczne, Święte Wejherowo, Lębork, Bytowo, Cna Kościerzyna I Puck - perzyna. |
Według kryteriów etnicznych, które przyjął dr Jan Mordawski, pracownik Uniwersytetu Gdańskiego, w swym opracowaniu Geografia współczesnych Kaszub - Gdańsk 1999, wliczając w obręb Kaszub jednostki terytorialne, w których Kaszubi stanowią co najmniej 1/3 populacji, jak i aglomeracje miejskie zamieszkiwane przez dużą ich ilość, terytorium Kaszub obejmuje 43 gminy województwa pomorskiego w powiatach:
W takich granicach Kaszuby obejmują obecnie około 6 200 km2.
Regiony Kaszub
Tradycyjnie Kaszuby dzieli się na 5 regionów kulturowo-językowych:
Norda - obszar północnokaszubskich dialektów (powiaty: pucki, wejherowski)
Westrzódk - obszar wschodniokaszubskich dialektów (powiat kartuski) Pôłnié - obszar południowokaszubskich dialektów (część powiatów kościerskiego, chojnickiego i tucholskiego) Zôpôd - obszary należące przed II wojną światową do Niemiec, z niewielkim procentowym udziałem ludności kaszubskiej (powiaty lęborski i częściowo bytowski) Trzëgard - Trójmiasto. |
Własny język
Niewielu zdaje sobie sprawę z tego, że kaszubski nie jest gwarą, a powszechnie uznawanym językiem. Możliwe jest zdawanie matury w języku kaszubskim, a w urzędach mieszkańcy mają prawo być obsłużonymi właśnie w tym języku.
Mimo to kaszubi od zawsze podkreślają swoją polskość - ma to swój wyraz w Hymnie Kaszubskim (w refrenie padają słowa: Nie ma Kaszub bez Polonii, a bez Kaszub Polski).